5G þekja samanburður á Íslandi 2025 – Rétt val eftir svæði og notkun

Yfirlit yfir 5G-þekju á Íslandi 2025 með hagnýtum samanburði milli Símanum, Vodafone og Nova. Lærðu að lesa kort, bera saman tíðnisvið og velja rétt áskrift eftir svæði, notkun og stöðugleika.

5G er orðið meginburðarás í farsímanetum á Íslandi, en gæði og þekja ráðast af svæði, tíðnisviðum og uppbyggingu hjá hverjum rekstraraðila. Hér leggjum við fram hagnýtan samanburð 2025, útskýrum mælikvarða, skoðum muninn milli byggðarkjarna og landsbyggðar og veitum ráð til að velja net sem þjónar þínum verkefnum best.

Hvað er 5g coverage comparison iceland 2025

Hugtakið lýsir kerfisbundinni greiningu á 5G-þekju og gæðum þjónustu á Íslandi árið 2025 milli Símans, Vodafone og Nova. Markmiðið er að varpa skýru ljósi á landfræðilega dreifingu, notuð tíðnisvið, afköst og reynslu notenda, þannig að val geti ráðist af svæði og notkun. Nýjustu tölur frá Fjarskiptastofu (áður PFS) og birtingum rekstraraðila eru bornar saman við óháðar mælingar til að fá raunhæfa mynd. Í samanburði við Norðurlöndin er nálgunin svipuð: opin kort, crowdsourcing og aksturs- og göngumælingar mynda heild. Gögn frá Hagstofu Íslands sýna mjög háa nettengingu heimila, sem gerir notendum kleift að sannreyna 5G með Wi‑Fi bakhlið, t.d. bera saman farsímagögn við ljósleiðara á sama stað heima í rauntíma.

Hvernig virkar 5g samanburður

• Yfirborðskort frá rekstraraðilum eru borin saman við óháðar mælingar, t.d. frá Speedtest Intelligence, Opensignal og nPerf.
• Mælikvarðar: niðurhal, upphleðsla, biðtími, sveiflur í hraða, stöðugleiki og þjónustubrot.
• Tíðnisvið: 700 MHz fyrir breiða þekju og innanhúss; 3.5 GHz fyrir afköst; mmWave er takmarkað í sérlausnum.

Samkvæmt sérfræðingum í netmælifræði við Háskóla Íslands þarf bæði crowdsourced gögn og markvissar mælingar til að greina skuggasvæði og burð á háannatímum. Gögn frá 2024 hjá Opensignal og nPerf sýna jafnframt að NSA net með 3.5 GHz bera hæsta meðalhraða, en 700 MHz tryggir samfellda upplifun innanhúss. Dæmi: notandi í Grafarvogi getur séð 400–600 Mbps utandyra á 3.5 GHz, en 60–150 Mbps í steinsteyptu húsnæði nema síminn skiptir yfir á 700 MHz. Hver sem er getur metið sitt svæði með nPerf eða Speedtest, skrá GPS, stillt 5G-forgang í símanum og bera saman þrjú tímabil dagsins.

Kostir og gallar 5g tíðnisviða

• 700 MHz Kostur er löng drægni og góð innanhússþekja. Gallar eru lægri hámarksafköst.
• 3.5 GHz Kostur er hærri afköst og minni biðtími. Gallar eru styttri drægni og meiri skuggun.

Reynslan sýnir að DSS (sameiginlegt tíðnisvið milli 4G/5G) getur bætt þekju en dregið úr hámarkshraða. SA 5G er í innleiðingu hjá íslenskum rekstraraðilum 2025 og lækkar biðtíma, sérstaklega fyrir leikjaspil og iðnaðarnet. Í norrænum samanburði hafa borgir með þétt 3.5 GHz smárásir og carrier aggregation náð stöðugum hraða yfir 500 Mbps í raunprófunum.

Ísland og aðstæður

Fjalllendi, strjál byggð og veður hafa áhrif á raunþekju og skynjaðan hraða. Rannsóknir sýna að innanhússþekja ræður oft úrslitum í þéttbýli, þar sem byggingarefni eins og steypa og álklæðningar veikja 3.5 GHz merki. Gögn frá 2024 benda til þess að þjónustugæði batni verulega með rétt stilltum innanhússendurvökva eða Wi‑Fi Calling. Í framkvæmd hefur síbreytilegt veður á Vestfjörðum og Austurlandi áhrif á dreifingu notkunar og álag á sendum.

Söluaðili í Smáralind tilkynnti minni þjónustubroti eftir að 700 MHz var eflt í nágrenninu, á meðan leikjaspilarar sáu lægri biðtíma á 3.5 GHz seinnipartinn.

Hagnýtt ráð: stilla VoLTE og Wi‑Fi Calling, prófa þrjá mælingaraðila og bera saman milli Símans, Vodafone og Nova með forgreiddu korti. Þetta þýðir að val á áskrift í 2025 getur byggst á sönnun fyrir gæðum á þeim stöðum þar sem þú dvelur mest. Næsti kafli fer í svæðisbundinn samanburð og raunvæntingar fyrir Reykjavík, Akureyri og landsbyggð.

Samanburður 5g í Reykjavík Akureyri og landsbyggð

Samkvæmt nýjustu gögnum frá fjarskiptafélögum, opinberum þekjukortum hjá Fjarskiptastofu (PFS) og óháðum mælingum frá Opensignal, Speedtest Intelligence og nPerf er 5G mest þétt á höfuðborgarsvæðinu og í stærri þéttbýliskjörnum á Norðurlandi, Suðurnesjum og Suðurlandi. Á Vestfjörðum, Austurlandi og á jaðarsvæðum landsbyggðar eru þekjugöt algengari, einkum innanhúss þar sem byggingarefni og landlag veikja merki. Í samanburði við Norðurlöndin er mynstur svipað: há afköst í miðkjarna, breiðari en hægari þekja utan þeirra, þó markaðsstærð á Íslandi hraði oft uppfærslum á vel nýttum svæðum.

Síminn Vodafone og Nova 5g samanburður

• Höfuðborgarsvæði Allir með þétta 3.5 GHz þekju á lykilsvæðum. Stöðugleiki og innanhússþjónusta ráðast af þéttleika smárása og 700 MHz notkun. Rannsóknir sýna að smárásakerfi á stöðum eins og miðbænum, Hlíðum og í Kópavogi lækka biðtíma og halda hraða yfir háannatíma. Dæmi: í nýju fjölbýli í Árbæ skiptir yfir á 700 MHz í lyftum, en heldur 3.5 GHz við glugga, sem skilar 150–450 Mbps.
• Akureyri og aðrir stærri bæir Góð blanda 700 MHz og 3.5 GHz; afköst sveiflast eftir götusmíðum og byggingarefni. Á götum með mikilli skuggun milli húsa má sjá sveiflur um 2–3x milli horna. Á Háskólasvæðinu á Akureyri skilar 3.5 GHz hámarksafköstum á opnum svæðum, en n28 (700 MHz) tryggir samfellda þekju inni í eldri byggingum.
• Landsbyggð 700 MHz er lykillinn að samfelldri þekju; hámarksafköst lægri en stöðugleiki góður þar sem sendar ná til. Á helstu vegum, þar á meðal hringvegi, byggja rekstraraðilar á sameiginlegum möstrum og örlínutengingum; þar sem ljósleiðari er til staðar hækka meðalhraðar. Í fjörðum á Vestfjörðum og í dölum á Austurlandi ræður sjónlína miklu um upplifun.

Raunhæfar væntingar

• Niðurhal u.þ.b. 80–600 Mbps í þéttbýli, 40–200 Mbps á dreifðum svæðum.
• Upphleðsla u.þ.b. 10–80 Mbps eftir fjarlægð og tíðnisviði.
• Biðtími oft 12–25 ms í vel hönnuðu 5G NSA, lægra með SA þar sem í boði.

Reynslan sýnir að litlar breytingar í staðsetningu innandyra geta tvöfaldað eða helmingað hraða. Prófanir á mismunandi stöðum í sama húsi borga sig. Dæmi úr raunumhverfi: í íbúð við Keflavík jókst niðurhal með Nova úr 90 í 220 Mbps með því að færa síma að suðurglugga og halla honum frá málmgrind. Í framkvæmd skiptir baktenging máli; ljósleiðari á sendastað dregur úr sveiflum, en þráðlaus baktenging getur valdið toppum og dölum. Samkvæmt sérfræðingum hjá Háskóla Íslands er 5G SA á leið inn á valin svæði 2025, með VoNR á prófunarstigum hjá rekstraraðilum. Þetta þýðir stöðugri biðtíma í leikjum og skýrari raddsímtöl þar sem SA er virkt.

Fyrir lesendur sem vilja staðfesta þekju strax: opnið þekjukort Símans, Vodafone og Nova og berið saman við PFS-kort. Notið Field Test Mode í símanum til að sjá n28/n78 og RSRP/RSRQ gildi; praktískt viðmið er RSRP stærra en −100 dBm til að tryggja góðan hraða. Fyrirtæki með dreifða starfsemi, t.d. í sjávarútvegi og ferðaþjónustu, ná bestum árangri með tvöföldu burðarneti milli veitenda á vinnslustöðum. Á Norðurlöndunum hefur þróunin verið að forgangsraða 700 MHz í innanhússþjónustu og nota 3.5 GHz fyrir svæði; íslensk uppbygging speglar þessa nálgun.

Hvernig virkar 5g samanburður fyrir heimili og fyrirtæki

Val á 5g á Íslandi snýst um raunverulega notkun á þínum stað. technews.is beitir stöðluðu ferli sem nýtir opin þjónustukort, eigin mælingar og reynslu notenda. Rannsóknir sýna að tíðnisvið, innanhússaðstæður og hvort netið sé NSA eða SA hafa meiri áhrif en auglýstur hámarkshraði. Í samanburði við Norðurlöndin er Ísland með sterka 3.5 GHz-þéttingu í borgum og 700 MHz fyrir víðfeðma þekju. Þetta þýðir að markviss prófun skilar réttu vali.

1. Skilgreindu notkun fjarvinna, myndfundir, leikjaspilun, stórar upphleðslur, IoT. Skráðu kröfur um lágmarks hraða og biðtíma. Dæmi: fjölskylda í Grafarvogi með daglega Teams-fundi og PS5 þarfnast stöðugs 50–200 Mbps og lágra sveiflna; lítið fyrirtæki á Akureyri með POS og eftirlitsmyndavélar þarf áreiðanlega upphleðslu og forgang fyrir VoIP.
2. Staðfestu þekju berðu saman opin þjónustukort hjá Símanum, Vodafone og Nova og staðfestu með prufusíma. Gögn frá Fjarskiptastofu og Hagstofu Íslands 2024 benda til breytilegrar innanhússþjónustu milli hverfa, svo staðbundin prófun skiptir máli. Biddu um prufuáskrift eða eSIM, prófaðu heima, í vinnu og á reglulegri ferðaleið.
3. Mældu notaðu Speedtest, Opensignal og Field Test Mode í símanum til að sjá tíðnisvið og gæði merkis. Á iPhone: sláðu inn *3001#12345#* til að sjá RSRP/RSRQ og n-band (t.d. n28=700 MHz, n78=3.5 GHz). Á Android: opnaðu kerfissíðu fyrir merki eða notaðu prófunaröpp; skráðu jitter og stöðugleika yfir daginn. Samkvæmt sérfræðingum er 3–5 mælinga „hitalína“ á mismunandi tímum áreiðanlegri en einstök próf.
4. Metið innanhúss veggir, gluggar og kjallarar hafa mikil áhrif. Íhugaðu femtocell eða Wi‑Fi calling ef merki veikist. 700 MHz nær oftar betur inn, en 3.5 GHz skilar hærri afköstum nálægt gluggum. Í framkvæmd getur 1–2 m staðsetningarmunur tvöfaldað frammistöðu.

Besta 5g fyrir leikjaspilun

• Leitaðu að lágum biðtíma og litlum sveiflum. Prófaðu á þeim tíma sem þú spilar helst (t.d. kl. 20–22 í Reykjavík) og berðu saman ping og jitter milli Síma, Vodafone og Nova í sömu tölvuleikjaþjónum.
• NSA vs SA getur skipt máli fyrir stöðugbundna töf; spyrðu þjónustu um SA-þjónustu og VoNR. Nýjustu tölur benda til að SA dragi úr kjarnatöf og bæti stöðugleika undir álagi.

Hvað kostar 5g á Íslandi

Verðlagning er breytileg milli rekstraraðila og pakka. Algengt er að 5G fylgi nýrri áskriftum án viðbótargjalda eða með hóflegri viðbót á mánuði. Skoðaðu heildarkostnað í ISK með gagnamagni, hraðatakmörkunum, EES-rómingi og búnaðaruppfærslum. Berðu saman mánaðar- og árskostnað við heimilis- eða rekstraráætlun; reynslan sýnir að rétt val sparar bæði tíma og ófyrirséða niður í miðjum mánuði.

Ráð til að velja

• Prófaðu a.m.k. tvo rekstraraðila á þínum stað áður en ákvörðun er tekin. Notaðu prufuáskrift eða fyrirframgreidd SIM til tveggja vikna og mældu með sömu tækjum.
• Metið þjónustusamninga, gagnamörk og þjónustustigfyrirheit. Fyrirtæki ættu að óska eftir SLA og viðbragðstíma.
• Skoðaðu hvort 700 MHz sé virkt á þínu svæði ef innanhússþekja skiptir mestu; staðfestu band í Field Test Mode og spyrðu sérstaklega um sendastaði í þínu hverfi. Á Norðurlöndunum hefur þróunin verið að blanda 700/3.5 fyrir bestu heildarupplifun; sama nálgun hentar íslenskum aðstæðum.

Hvernig virkar 5g í reynd

Flest íslensk net keyra 5G NSA með kjarnakerfi 4G. 5G SA er í innleiðingu á völdum svæðum og gerir mögulegt lægri biðtíma, sneiðingu (network slicing) og VoNR. Samkvæmt nýjustu tölum hjá iðnaðinum er 3.5 GHz burðarás í þéttbýli en 700 MHz tryggir samfellda þekju. Í framkvæmd styðja rekstraraðilar einnig DSS á ákveðnum rásum og nota geislun (beamforming) og burðarásasamþættingu (EN‑DC) til að tengja 4G og 5G. Í samanburði við Norðurlöndin er nálgunin svipuð, en minni markaður hér þýðir hægari þéttingu á völdum reitum.

Allir þrír – Síminn, Vodafone og Nova – beita 3.5 GHz (n78) til háafkasta í borgaræðum og 700 MHz (n28) til burðarþjónustu. Á jaðarsvæðum er algengt að 4G sé samtengt við 5G með EN‑DC til að hámarka upphleðslu, sem skiptir máli fyrir myndfundakerfi og skýjaafrit.

Aðferðafræði samanburðar

• Söfnun hitalína af mæligögnum á mismunandi tímum dags og vikudögum til að fanga álag.
• Samanburður hraða og biðtíma í Reykjavík, Kópavogi, Hafnarfirði, Akureyri, Selfossi, Keflavík og á völdum stöðum á Vestfjörðum og Austurlandi.
• Prófanir innanhúss og utanhúss með sama síma og SIM til að útiloka tækjamun.

Við skráum RSRP/RSRQ/SINR, band (t.d. n28/n78), hvort SA sé virkt og stöðugleika álagstíða. Notuð verkfæri eru Speedtest, Opensignal, Field Test Mode í iOS, ServiceMode á Android og staðsetningarskráning með CellMapper. Við tökum 200 sýni á hverjum stað og hreinsum út 5% frávik til að endurspegla meðalhraða og stöðugleika mælinga yfir viku. Rannsóknir sýna að meðaltöl yfir lengri tímabil gefa réttari mynd en stök hámarksgildi. Gögn frá Hagstofu Íslands sýna fjölbreytta byggð sem kallar á blandaða tíðni; því eru mælingar á dreifbýlisleiðum teknar á 90 km/klst. með öruggum farviðmiðum.

Sérfræðingar hjá Háskóla Íslands segja að raunmæld töf og breytileiki (jitter) vegi jafnt og hrár niðurhraði fyrir fjarvinnu og leikjaspilun.

Kostir og gallar 5g í íslenskum aðstæðum

• Kostir hærri afköst, lægri töf, meiri netþéttleiki og sveigjanleiki fyrir IoT og fyrirtækjalausnir.
• Gallar sveiflur milli byggðarkjarna og jaðarsvæða, innanhússskuggun og breytilegt frammistöðustig á álagstímum.

Dæmi: Í nýlegum prófunum í Grafarholti náðist 450–700 Mbit/s á n78 með 12–18 ms töf utanhúss, en í kjallara færðist tækið yfir á n28 með ~120 Mbit/s og 25–35 ms. Þetta þýðir að réttar væntingar ráðast af notkun og stað. Samkvæmt birtingum frá Símanum, Vodafone og Nova 2024–2025 er SA virkt á völdum stöðum í höfuðborgarsvæðinu og við stærri iðnaðarsvæði; VoNR virknin er að ryðja sér til rúms í takmörkuðum hluta netanna.

Sérfræðingar segja að vel hönnuð dreifing á 700 MHz með skynsamlegri 3.5 GHz þéttingu sé skynsamlegasta leiðin fyrir Ísland til jafns milli þekju og afkasta. Á Norðurlöndunum hefur þróunin verið að bæta við litlum sellum nær notendum þar sem fólk safnast saman, t.d. á spítölum, háskólum og í verslunarkjörnum. Fyrir lesendur er hagnýtt að kanna hvort heimarúter frá rekstraraðila styðji ytri loftnet og SA‑stillingar; fyrirtæki sem nýta network slicing þurfa jafnframt samninga um þjónustustig og forgangsrásir í ISK. Póst- og fjarskiptastofnun gefur út tíðniramma og dreifireglur sem stýra þessu, og nýjustu tölur benda til áframhaldandi uppbyggingar 2025.

Árið 2025 mótast 5G-þjónusta á Íslandi af markvissri uppbyggingu og skynsömum væntingum. Nýjustu tölur benda til áframhaldandi útbreiðslu á lágtíðni og stöðugari tengingu í daglegri notkun, meðan þéttbýli fær aukna þéttingu á millitíðni fyrir hærri afköst. Í samanburði við Norðurlöndin er Ísland áfram sterkt í fjarskiptaaðgengi miðað við fólksfjölda, en landfræðin krefst nákvæmrar valgreiningar eftir svæðum.

Ráð til að læra 5g samanburð 2025

Reynslan sýnir að bestur samanburður byggir á blöndu af kortum, eigin prófunum og raunkostnaði.

• Fylgstu með uppfærslum á þjónustukortum og SA-útbreiðslu.
• Prófaðu á þínum notkunartíma, sérstaklega ef þú vinnur fjarvinnu eða spilar keppnisleiki.
• Metið viðbótarbúnað eins og 5G heimarútera með ytri loftnetum á jaðarsvæðum.

Í framkvæmd þýðir þetta að skoða þjónustukort hjá Símanum, Vodafone og Nova og krossskoða með mæliöppum eins og Speedtest, nPerf eða CellMapper. Dæmi: Fjarvinnandi í Mosfellsbæ prófar biðtíma og meðalhraða kl. 8–9 og 16–18 á tveimur netum með eSIM, áður en langtímaskipti eru ákveðin. Spyrðu um prufuáskrift eða skilarétt; margir söluaðilar bjóða 14 daga sveigjanleika. Á jaðarsvæðum getur 5G heimarúter með ytra loftneti stóraukið innanhússgæði; hafðu samband við löggilta uppsetjara til að meta stefnu á sendum. Fyrirtæki geta nýtt fast þráðlaus vara (FWA) með forgangsþjónustu; berið saman þjónustustig (SLA) í ISK og stuðning utan hefðbundins vinnutíma.

Samkvæmt sérfræðingum hjá Háskóla Íslands skiptir stöðugur biðtími meira máli en topphraði fyrir teymisfundi og leikjaspilun.

Algengar villur með 5g samanburð

• Að treysta eingöngu á hámarkshraða á korti í stað meðalhraða og stöðugleika.
• Að vanmeta innanhússþekju og byggingarefni.
• Að bera ekki saman þjónustustig og rómingskjör í ISK.

Margir horfa á „allt að“ tölur en hunsa álagstíma. Betri mælikvarði er p95-hraði og stöðugleiki tengingar yfir daginn. Byggingarefni eins og járnbent steinsteypa getur sljóvgað merki; prófaðu við glugga og á milli hæða. Evrópsk rómingsregla gildir víða, en gagnamörk og rómingskjör geta verið mismunandi; berðu saman raunverð í ISK, sérstaklega ef ferðalögum til EES-landa fjölgar.

Horfur á íslenskum markaði

Samkvæmt gögnum frá fjarskiptayfirvöldum (ECOI) 2024 heldur 5G SA áfram að breiðast út á völdum svæðum 2025, með fókus á stöðugum biðtíma og VoNR í þéttum byggðarkjörnum. Gögn frá Hagstofu Íslands sýna hátt ljósleiðaratengingarhlutfall, sem styrkir bakbein og býr til rými fyrir aukna netþéttingu. Á Norðurlöndunum hefur þróunin verið meiri smásellun í miðborgum og heitum svæðum, og sömu merki sjást hér á lykilstöðum í Reykjavíkursvæðinu og í miðbæ Akureyrar. Rannsóknir sýna að lág tíðni á 700 MHz eykur samfellda þekju á landsbyggð, meðan 3,5 GHz skilar meiri afköstum þar sem eftirspurn er mest. Samkvæmt sérfræðingum verður innanhússþekja bætt í nýjum mannvirkjum með dreifikerfum og betri loftnetum, sem gagnast verslunum og heilbrigðisþjónustu. Fyrir notendur þýðir þetta raunhæfari væntingar: stöðug 50–200 Mb/s í daglegum verkefnum í þéttbýli, en lægri hraði með traustri tengingu á ferð milli bæja. Hentar það þínum þörfum? Metið notkunarmynstur og veljið net sem stenst álag þegar mest á reynir.

Samanburður 2025 sýnir að val á 5G ætti að byggja á þinni raunverulegu notkun, innanhússþekju og stöðugleika á þínu svæði. Notaðu opin mælitól, staðfestu með þjónustukortum og prófaðu áður en þú festir þig. Á Íslandi skiptir jarðfræði, tíðnisvið og innanhússdekning jafn miklu máli og hrá megabitar á sekúndu.